W poszczególne role wcielili się przedstawiciele różnych środowisk z miasta i powiatu

Była to czwarta edycja Narodowego Czytania w Galerii im. Bolesława Biegasa. W sobotę, 2 września, o godz. 16.00 w Powiatowym Centrum Kultury i Sztuki im. Marii Konopnickiej rozpoczął się prawdziwy maraton czytelniczy. Przedsięwzięcie zostało zorganizowane wspólnie z Powiatową Biblioteką Publiczną im. Zygmunta Krasińskiego w Ciechanowie. W tym roku najważniejszy dramat Stanisława Wyspiańskiego, Polacy czytali w 2,5 tysiącach miejscowości – w kraju i za granicą.

- To najważniejszy dramat Wyspiańskiego z 1901 roku. „Wesele” oparte jest na autentycznym wydarzeniu - na weselu poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. Ślub odbył się 20 listopada 1900 roku w bazylice krakowskiej, a samo weselisko - w podkrakowskiej wsi Bronowice – poinformowała dyrektor powiatowej jednostki kultury Teresa Kaczorowska, witając wszystkich w Galerii B. Biegasa.

- Stanisław Wyspiański żył w latach 1869 - 1906, urodził się i na stałe związany był z Krakowem. Był młodopolskim artystą malarzem i pisarzem. Zarówno w malarstwie jak i literaturze próbował różnych form, największą sławę przyniosły mu jednak dramaty, wśród których największym powodzeniem cieszyło się "Wesele". Dramat został żywo przyjęty już podczas premiery i do dziś gości na deskach polskich teatrów, a kolejni adaptatorzy sztuki odnajdują w niej coraz nowe treści – powiedziała z kolei Teresa Sadowska dyrektor drugiej powiatowej jednostki kultury.

Geneza powstania utworu

„Wesele” powstało w wyniku obserwacji Wyspiańskiego prawdziwego wesela, jakie odbywało się w Bronowicach. Jego przyjaciel również krakowski poeta Lucjan Rydel, żenił się z miejscowa chłopką Mikołajczykówną. Uroczystość weselna odbywała się w domu Tadeusza Tetmajera, który kilka lat wcześniej pojął za żonę starszą siostrę panny młodej. Ślub miał miejsce 20 listopada 1900 roku, Stanisław Wyspiański znalazł się wśród zaproszonych gości. Grono weselników stanowiło grupę dość wyraźnie dychotomizowaną podzieloną na krakowską inteligencję i bronowickich chłopów. Na samym początku XX wieku był to podział wyraźny i znaczący. W okresie Młodej polski zrodził się ruch nieco pogardliwie określany chłopomanią, polegający na przesadnej fascynacji wsią polką. Dekadenccy poeci odnajdywali w wiejskiej prostocie jedyny urok życia, przypisując jej zdrowie moralne i nadmiernie ją idealizując. Śluby mieszane, a więc łączące obie warstwy były uważane za szansę dla narodu, przypisywano im wręcz symboliczne znaczenie i upatrywano w takim pojednaniu możliwości odrodzenia polskiego społeczeństwa. Utwór przepełniony jest symboliką, która poniekąd sama się napraszała, wesele miało miejsce w listopadzie, miesiącu, który nieodłącznie kojarzył się z powstaniem, Kraków należący do Galicji cieszył się względną swobodą obywatelską, jednocześnie polska wieś galicyjska należała do najbiedniejszych regionów kraju, ponadto wciąż były żywe wspomnienia odległych już zrywów chłopskich jak powstanie kościuszkowskie i nieco późniejszych jak rabacja galicyjska.

Kompozycja utworu

Dramat zawiera trzy akty, pierwszy wyraźnie odbiega od pozostałych swym realizmem, toczące się tu wypadki ukazane s na jednym planie, widzimy wiec weselników, toczących rozmowy i bawiących się. W tym akcie poznajemy przybyłych gości i ich zapatrywania, wyraźny jest tu podział społeczny wytyczający światopogląd i, pomimo wspólnej zabawy, zdradzający brak porozumienia między chłopami i inteligencją. Fascynacja wsią jest wśród mieszczan bardzo powierzchowna, nie znają oni realiów życia na wsi, wszystko odbierają w sposób wyidealizowany, a to, co nie da się upoetyzować, pomijają. Pierwszy akt określany bywa jako "komedia realistyczna" i rzeczywiście zawiera on pewne sceny humoru, później już nastrój staje się bardziej złowieszczy i groźny.

Drugi akt wprowadza już płaszczyznę fantastyczno - symboliczną, realnym bohaterom zaczynają się ukazywać zjawy, będące uosobieniem ich (w terminologii psychoanalitycznej) podświadomości. Tłumionych marzeń, lęków i pragnień. Tak więc obok realnych bohaterów pojawiają się "osoby dramatu". Owe widma wdają się w rozmowy, ukazując nam cechy bohaterów, jakich nie mogliśmy poznać w ich oficjalnych bądź co bądź rozmowach, jakich być może oni sami nie podejrzewali. Zjaw jest siedem: Chochoł, Widmo, Stańczyk, Hetman, Rycerz Czarny, Upiór, Wernyhora. Postaci realnych 28, z których większość miała swe pierwowzory wśród weselnych gości Lucjana Rydla. Dla ówczesnych widzów odczytanie tych pierwowzorów było łatwe, jednak należy pamiętać, że nie można przeprowadzać prostych utożsamień. Prawdziwi ludzie stanowili tylko podstawy do wykreowania fikcyjnych postaci, które poznajemy literackich utworze.

OBSADA w ciechanowskiej akcji czytania była następująca:

Gospodyni - dr Teresa Kaczorowska - dyrektor PCKiSz
Gospodarz - Andrzej Pawłowski - wicestarosta powiatu ciechanowskiego
Panna Młoda - Aleksandra Barańska - aktorka Teatru "Rozmyty Kontrast" z PCKiSz
Pan Młody - Piotr Czaplicki - redaktor radiowy
Marysia - Barbara Tokarska – Wójciak - rzecznik prasowy starosty ciechanowskiego
Wojtek - ks. Jan Jóźwiak - proboszcz Parafii Matki Bożej Fatimskiej w Ciechanowie
Ojciec - Roman Kochanowicz - dyrektor Muzeum Romantyzmu w Opinogórze
Dziad/Stańczyk/ Muzykant - Kamil Szczyglak - aktor Teatru „Rozmyty Kontrast” z PCKiSz
Jasiek - Piotr Rzeczkowski - komendant Hufca ZHP w Ciechanowie, kierownik zespołu 3. CWDH „Żywioły Art”
Kasper - Piotr Kaszubowski - prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej, poeta, członek ZLM
Poeta - Dziekan ks. Zbigniew Adamkowski - proboszcz Parafii św. Józefa w Ciechanowie
Dziennikarz - Marek Żbikowski - redaktor "Tygodnika Ciechanowskiego"
Nos - Marek Szpakut - dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Grudusku
Ksiądz - ks. Grzegorz Kaczorowski z Katolickiego Radia Diecezji Płockiej
Maryna - Iza Koba – Mierzejewska - redaktorka "Tygodnika Ciechanowskiego"
Zosia - Barbara Bielasta - kierownik Działu Informacyjno – Bibliograficznego Wiedzy o Regionie, Biblioteka Regionalna
Radczyni - Teresa Sadowska - dyrektor PBP
Haneczka - Ewa Krysiewicz - polonistka z Zespołu Szkół nr 1 w Ciechanowie
Czepiec - Dariusz Węcławski - dyrektor Krajowego Ośrodka Mieszkalno-Rehabilitacyjnego dla Osób Chorych na Stwardnienie Rozsiane w Dąbku
Czepcowa - Barbara Kornatowska - przewodnicząca Rady Miasta Ciechanów
Klimina - Wiesława Krawczyk - wiceprzewodnicząca Sejmiku Mazowieckiego, dyrektor Stacji Sanitarno -Epidmiologicznej w Ciechanowie
Kasia - Edyta Bojkowska - Kolak - instruktor PCKiSz
Staszek - Zdzisław Zembrzycki - członek Związku Literatów na Mazowszu/Mateusz Trojanowski - aktor Teatru "Rozmyty Kontrast" z PCKiSz
Kuba - dr Grzegorz Kęsik - przewodniczący Koła Towarzystwa Opieki nad Zabytkami
Żyd - Jacek Stachiewicz - pułkownik Związku Piłsudczyków RP
Rachel - Maria Klonowska - prezes Stowarzyszenia Sokołówek im. Tomasza Klonowskiego
Isia - Anna Żebrowska - zastępca prezydenta Miasta Ciechanów
Chochoł - Krzysztof Martwicki - członek Związku Literatów na Mazowszu
Widmo - Zbigniew Gutowski - przewodniczący Rady Powiatu Ciechanowskiego
Hetman - Jarosław Wałaszyk - kierownik Oddziału Muzeum Pozytywizmu w Gołotczyźnie
Rycerz Czarny - Robert Kołakowski - poseł na Sejm RP
Upiór/Wernyhora - Wojciech Bruździński - dyrektor Miejsko – Gminnego Ośrodka Kultury w Glinojecku
Chór, Goście z miasta: Barbara Sitek – Wyrembek - członek Akademii Europea Sarbieviana, poetka oraz Maria Pszczółkowska - przewodnicząca Oddziału w Ciechanowie Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”

Ciekawostką było to, że goście nie tylko czytali dramat Wyspiańskiego, ale momentami nawet wcielali się w postaci, które prezentowali. Narodowe Czytanie w Ciechanowie trwało prawie 4 godziny, a dzieło zostało przeczytane w całości!

Dodajmy jeszcze, że w ciągu sześciu lat Ciechanowianie czytali wspólnie, publicznie, wraz z reprezentantami władz, dyrektorami muzeów, szkół, z artystami, dziennikarzami, animatorami kultury, następujące utwory:

• 8 września 2012 - Pan Tadeusz Adama Mickiewicza
• 7 września 2013 - Dzieła Aleksandra Fredry
• 6 września 2014 - Trylogia Henryka Sienkiewicza
• 5 września 2015 - Lalka Bolesława Prusa
• 3 września 2016 - Quo Vadis Henryka Sienkiewicza.

BTW